kîtab île sünnet arasında müşterek mebhasler : 228 -: Biz, dinî hükümleri Kur'anıkerimin mukaddes nazmından ve sünnetlerin mübarek lâfızlarından, ibarelerinden anlamak ihtiyacındayız. Bu cihetle lâfızlar hakkındaki bir takım lisan kanunlarını, bilgilerini nazara almaya mecburuz. Bu lisan kanunlarına, ilimlerine vukuf sayesinde yalnız Kur'anı mübîn ile süneni nebeviyyenin değil, her türlü yazıların, konuşmaların, düsturların, nizamnamelerin hükümlerine, inceliklerine de ilmî bir tarzda muttali olmuş oluruz. Binaenaleyh dört kısma ayrılan bu lisan kanunlarını sırasile ve kısaca izah edeceğiz. ŞÖy-le ki: (1) : Lâfızlar, mânâya vaz'ları itibariyle has, âm, müşterek ve mü-evvel kısımlarına ayrılır ve bunlardan her biri hususî b'ir hükme tâbi olur. (2) : Lâfızlar, vazolundukları mânâya vazıh bir tarzda delâletleri itibarile zahir, nas, müfesser, muhkem kısımlarına ayrılırlar. Kapalı bir tarzda delâletleri itibarile de hafi, müşkil, mücmel, müteşabih kısımlarına münkasimdirler. (3) : Lâfızlar, vazolundukları mânâda veya bir münasebetle başka bir mânâda açık veya kapalı bir hâlde istimalleri itibarile de hakikat, mecaz, sarih, kinaye kısımlarına ayrılır. (4) : Lâfızlar, ne gibi mânâlara delâletleri ve hangi maksatlarla söylenilmiş olduklarına işitenlerin vukufları itibarile de dâl bilibare, dal bü'işare, dal biddelâle, dal biüktiza kısımlarına ayrılır. Bütün bu kısımlar, sırasile izah olunacaktır. |
|||
|
|
Anket |
||
|
|
|
|