( M )


118 - (Mesuliyet) : Bir şahsın mükellef olduğu veya bil'iltizaro ifa etdiği şeylerden dolayı suale maruz kalması ve icabına göre mü­kâfat veya ceza görmesidir.

119 - (Mesuliyeti diinyevlyye) : Bir insanın dünyada deruhde etr diği şeylerden dolayı sorguya çekilerek cezai andırıl m asıdır.

.120 - (Mesuliyeti uhreviyye) : Bir mükellefin dünyada yapmış olduğu şeylerden dolayı ahret âleminde suale, cezaya maruz kalmasıdır.

121 - (Müdafaa! meşrua) : Haksız yere vuku bulan bir tecavüze, bir sui kasde karşı meşru; bir suretde mukavemetde bulunub onu defe çahşmakdır.

122 - (Meyyit) : ölmüş, kendisinde cerahat gibi, darb nişanesi gibi kati eseri bulunmamış olan kimsedir.

123 - (Mübaşareten kati) : Bir şahsın bir kimseye amden veya hataen bizzat vurup öldürmeaidir.

124 - (Mübaşereten itlaf) : Bir şeyi bizzat telef etmekdir. Bunu yapan kimseye «faili mübaşir* denir.

125 - (Mübaşir) : Bizzat fail olan, yani: bir şeyi bizzat husule getiren kimsedir.

126 - (MÜtesebbib) : Bir şeyin husulüne âdetin cereyanına na­zaran sebeb olan bir işi vücudc getiren kimsedir. Bir şahsın ioine düşüb telef olduğu bir kuyuyu ihdas eden kimse gibi.

127 - (Muhtesib) : Memleket dahilinde bir kısım intizamatımin, muamelâta nezaret vazifesini haiz olan bir memurdur, bir nevi zabıtai belediyye ve zabıtai ahlâkiyye memuru demekdir.

128 - (Muharrcmatı s?er'iyye) : Şeriatı islâmiyyenin men ve tah-rim buyurmuş olduğu şeylerdir. Kati, sirkat, iffetden, istikametden mahrumiyet gibi.

129 - (Muhsan) : Akil, baliğ, hür, müslim, afif olan erkekdir. bu evsafı haiz^olan kadın da «muhsana» dır. Bu evsafı cami bir erkek ile bir kadın, biribirile ve nikâhı sahih ile evienib mücameatde bulun­muş olmalariylc de ihsanı recmi haiz bulunmuş olurlar.

130 - (Müskir) : Yiyilmesiyîe veya içilmesiyle insana sarhoşluk veren şeydir. Cem'i: müskiratdır.

131 - (Müselles) : Pişirilmekle uc.de ikisi giden ve iştidad. edib müskir bir hale gelen yaş üzüm suyudur ki, buna «Ula» da denir.

132 - {Mu n as saf) : Pişirilmekle yansı giden ve kuvvetlenerek müskir bir hale gelen yaş üzüm suyudur.

İ33 - (Mtıziha) : Şecce aksamından bir yaradır ki, et ile baş ke­miği arasındaki zar gibi olan deri yırtıhb kemik meydana çıkmış olu.

134 - (Müiıakklle) : Başda veya yüzdeki bir yaradır ki, kemik kırılıb yerinden oynamış veya ufanmış olur.

135 - (Mütelâhime) : Başa veya yüze isabet eden bir yaradır ki, deri ile beraber epeyce de et kesilmiş olur.

136 - (Mucibi kısas) : Bihasbil'asl müebbeden mahkunüddem olan bir kimseyi amden kati veya cerhden ibaretdir ki, katilden veya cerh ve kat'dan dolayı kısas istifasını sabit kıian şey demekdir. Caniler hak­kında tatbiki icab eden cezaya, tedib ve tâ'zibe de «mucebi cinayet» de­nilir.

137 - (Müstahıkkı kısas) ; Bir caniyi kısas* suretiyle cezalandır­mak hakkına mâlik olan kimsedir.

138 - (Müskıtatı kısas)" : îcab eden bir kısası iskat ve izale eden sebeblerden ibaretdir. Sulh, cinnet, mevt gibi.

139 - (Müskitati hudud) : Had cezalarım iskat ve izale eden se­beplerden ibaretdir. Zina hakkındaki ikrardan rücu gibi. [14]